نتایج کارگاه شماره 4

ضمن عرض سلام و خسته نباشید برای دوستان و کاربران محترم سایت اشتراک لینک قازان:

قبل از همه ، از طولانی شدن ارسال لینک کارگاه از دوستان پوزش می خواهیم علت تأخیر در ارسال لینکها علاوه بر مشغله روزمره ، متأسفانه کمبود در ارسال کامنتها و درنهایت مشکلاتی که برای جمع بندی بوجود می آید ، می باشد .

امیدواریم دوستان علاقه مند برای هر چه بیشتر سودمند شدن لینکهای کارگاه آموزشی از ارسال کامنت و ساخت جملات ساده هیچگاه مأیوس نگردیده و ادامه این روند را در رشد و پیشرفت نوشتن و خواندن به زبان تورکی آزربایجانی خود بی تأثیر ندانند .

پیرو همین مسئله چون در کارگاه آموزشی شماره 4 تعداد کامنتها به حد اشباع و مطلوب نرسید به همین دلیل نتیجه کارگاه شماره 4 به همراه کارگاه شماره 5 ارسال خواهد شد دوستان علاقه مند می توانند برای کامنت گذاری در کارگاه قبلی از طریق عضویت در گروه کارگاه آموزشی مطالب را در سایت قازان پیگیری نمایند .

با آرزوی موفقیت برای دوستان در ادامه مباحث مربوط به حروف و صداها در زبان تورکی آزربایجانی مطالب مفید دیگری را نیز برای استفاده دوستان ارائه می دهیم :

ترتیبی بودن و یا قانون هماهنگی ترتیب آمدن صدادارها پشت سرهم

واژه های اصیل تورکی ، درهنگام ساخته شدن صدادارها با ترتیب معینی شکل می گیرند .

به این ترتیب ، پشت سرهم آمدن و یا قانون هماهنگی ترتیب آمدن صدادارها پشت سرهم گفته می شود .

گفتنی ، اگر در زبان تورکی در واژه صدادار اولی را تشخیص بدهیم ، با کمک قانون هماهنگی اصوات ، در هجاهای بعدی صدادارهایی که خواهند آمد را می توانیم تعیین کنیم .

مثال :

- getdikcә

- dondurma

- tökülmәk

هجا

واژه ها بخش – بخش گفته می شود و هر بخش یک هجا و در هر هجا یک حرف صدادار وجود دارد :

- تک هجائی : at, göz

- دو هجائی : ana, qoçaq

- سه هجائی : qardaşlıq, dumanlıq

- چهار هجائی : yazıçılıq, Azәrbaycan

- پنج هجائی : Azәrbaycanlı, yaşıllaşdırmaq

اگر واژه های اصیل زبان تورکی آزربایجانی را در نظر بگیریم ، پنج نوع هجا مشاهده می کنیم :

1- هجا کاملاً آشکار : در اول واژه و فقط از یک صدادار عبارت می باشد :

مثال :

a + na , a + çıq

2- هجا آشکار : عبارت از یک بی صدا با صدادار می باشد و در هر کجای واژه می تواند بیاید :

مثال :

ba + ba, bi+ bi

3- هجا مستور : هجا تشکیل شده از یک صدادار به همراه یک بی صدا .

مثال :

at, üç

4- هجا کاملاً مستور : این هجا عبارت از یک صدادار که مابین دو بی صدا قرار گرفته می باشد .

مثال :

bal, gül

5- هجا کاملاً مستور نوع دوم : این هجا عبارت از سه بی صدا که بعد از بی صدای اول صداردار قرار گرفته می باشد و دو بی صدای بعدی حتماً یکی شان بی صدای ضخیم می باشد :

مثال :

sәrt, qurd

آخرین حرف واژه ها

در زبان تورکی آزربایجانی واژه ها به همان صورتی که شنیده می شوند ، نوشته می شود :

1- واژه هایی که حروف آخرشان به q یا ğ و یا x ختم شوند اگر تک هجائی باشند : به صورت ğ یا x و اگر دو و یا چند هجائی باشند به صورت q نوشته می شوند .

مثال :

çox,yağ, bax, zığ, uşaq, qaçmaq

2- مصدر صدادارهای ضخیم به q و مصدر صدادارهای ملایم بهk ختم می شود .

مثال :

yazmaq, olmaq, yemәk, sönmәk

3- در واژه هایی که در آخر شان حرف q دارند ، اگر مابین دو حرف صدادار قراربگیرد به حرف ğ تبدیل می شود .

مثال :

uşaq + ı ==== uşağı

4- در واژه های دو و یا چند هجائی حرف t در انتها ، اگر به نحوی مابین دو حرف صدادار نزدیک بهم یا پهلوی هم قرار بگیرد به حرف d تبدیل می شود .

مثال :

qaçırt + ır ====qaçırdır , unut + ur====unudur

5- در آخرواژه ها حرف k ، اگر مابین دو حرف صدادار قرار بگیرد به حرف g و یا حرف y تبدیل می شود .

مثال :

Çörәk + i====çörәyi (çörәgi),əmәk + i====әmәyi (әmәgi)

واژه و ساختار شکل گیری اش

در زبان تورکی آزربایجانی ساختار تشکیل واژه ها به سه شکل می باشد :

واژه های ساده :

همیشه ثابت باقی می مانند ، به تنهایی مفهوم دارند ، یک حرف از آنها بیافتد معنا و مفهوم واژه از بین می رود .

مثال :

ana, bacı, divar

واژه های مصنوع :

از یک واژه بعلاوه ادات سازنده واژه تشکیل می شود .

مثال :

at+ lı ====atlı , vәtәn + daş ====vәtәndaş

واژه های مرکب :

از دو و یا چند واژه ساده تشکیل می شود .

مثال :

əl + üz + yuyan ==== əlüzyuyan

istiot ==== isti + ot

به قسمتی از واژه که تغییر ناپذیر و معنای مستقل دارد ، ریشه می گویند .

به قسمتی تغییر پذیر واژه که معنای مستقلی ندارد ، شکل دهنده و یا ادات گفته می شود .